Podatek od zakupu mieszkania w 2024 roku - ile wynosi, kiedy zapłacić?

Zakup nieruchomości to jedna z najważniejszych decyzji w życiu. Mieszkania i domy są w Polsce bardzo drogie. Taka decyzja wymaga poświęcenia wszystkich oszczędności. Co więcej, dla zdecydowanej większość nabywców konieczne będzie zaciągnięcie długoterminowego kredytu hipotecznego. Dlatego zawsze podpowiadamy naszym klientom, żeby dokładnie przemyśleli swoją decyzję. Przede wszystkim skup się na ocenie wartości nieruchomości, zweryfikuj stan swoich oszczędności, sprawdź swoją zdolność kredytową i oszacuj wszystkie koszty związane z zakupem domu lub mieszkania.

Nie każdy z nabywców dokładnie wie, na jakie koszty musi się przygotować, kiedy zdecyduje się na zakup mieszkania. Najważniejszym kosztem jest oczywiście transakcyjna cena mieszkania lub domu. Transakcyjna cena to ostateczna kwota, którą musisz przekazać sprzedającemu. Do pozostałych kosztów należą:

• Koszty notarialne, których wysokość zależy od wartości nieruchomości i taksy notarialnej. Na rynku nieruchomości przyjęło się, że to kupujący pokrywa koszty notarialne. Jednak czasami dwie strony transakcji dogadują się między sobą i dzielą opłaty na pół.
• Wynagrodzenie dla biura nieruchomości, jeżeli zdecydowałeś się na usługi biura nieruchomości. Warto wiedzieć, że są biura, które nie obciążają prowizją kupców. Całą prowizję opłaca sprzedający. Część biur pobiera prowizję od każdej strony transakcji. Prowizja wynosi zazwyczaj od 1 do 5% wartości nieruchomości
• Podatek od zakupu mieszkania. To, jaki podatek od zakupu mieszkania należy uiścić, wyjaśnimy poniżej.
• Jeżeli kupujesz mieszkanie na kredyt, to konieczne będzie skorzystanie z płatnych usług rzeczoznawcy.

Podatek od zakupu nieruchomości jest to zwyczajowa nazwa dla podatku PCC, czyli podatku od czynności cywilnoprawnych, który musisz odprowadzić do Urzędu Skarbowego, gdy kupisz mieszkanie lub dom. Kto jest zobowiązany do opłacenia podatku od czynności cywilnoprawnych? Taki obowiązek spoczywa na osobach fizycznych, które kupiły dom, mieszkanie lub inną nieruchomość na rynku wtórnym od sprzedającego, który jest osobą fizyczną lub przedsiębiorcą, który wystawia fakturę bez podatku VAT. Co prawda transakcje, którego drugą stroną jest przedsiębiorca, który wystawia fakturę bez VAT, są rzadkie, ale warto wiedzieć, z jakimi finansowymi konsekwencjami się to wiąże.

Jak zapewne się zorientowałeś, wyżej pisaliśmy o zakupie mieszkania na rynku wtórnym. Czy podatek zakupu mieszkania będzie również obowiązkowy, gdy kupię mieszkanie na rynku pierwotnym od dewelopera? Musisz wiedzieć, że podatkiem od zakupu nieruchomości nazywamy również podatek VAT. Deweloper naliczy podatek VAT, gdy kupisz mieszkanie z rynku pierwotnego. Naliczy go również osoba, która prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, a także spółka. Wtedy zapłacisz podatek za nabycie nieruchomości od firmy, a sprzedający wystawi fakturę VAT.

Musisz wiedzieć, że jeżeli kupujesz mieszkanie na podstawie faktury VAT, to podatek PCC nie może już być naliczony. To, który z tych podatków zapłacisz, zależy od formy prawnej podmiotu sprzedającego. Ważne jest to, że podatek od zakupu nieruchomości zawsze płaci kupujący, niezależnie czy jest to osoba fizyczna, czy też firma.

Teraz przejdziemy do bardzo ważnej kwestii. W tej części artykułu dowiesz się, ile wynosi podatek przy zakupie mieszkania na rynku pierwotnym, a ile na rynku wtórnym.

Aktualna stawka PCC, czyli podatku, który zapłacisz, gdy zdecydujesz się na zakup mieszkania na rynku wtórnym, wynosi 2% wartości nieruchomości. Oznacza to, że jeśli kupiłeś mieszkanie za 400 000 zł, kwota podatku wyniesie aż 8 000 zł.

Stawka VAT-u zależy natomiast od powierzchni mieszkania. Jeżeli Twoje mieszkanie ma powierzchnię nie większą niż 150 mkw, to stawka VAT wyniesie 8%. Dla większych mieszkań stawka VAT wynosi 23%. Wartość podatku VAT jest zatem zależna od wartości nieruchomości oraz od jej powierzchni.

Jak już pisaliśmy wyżej, nie musisz odprowadzać podatku od zakupu mieszkania, jeżeli kupiłeś mieszkanie na rynku pierwotnym od dewelopera lub kupiłeś mieszkanie od przedsiębiorcy. W takim wypadku nie musisz płacić podatku PCC, ale za to zapłacisz podatek VAT. Z podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) zostaniesz zwolniony, gdy:

• kupisz mieszkanie od spółdzielni z prawem spółdzielczym własnościowym,
• wykupisz mieszkalny lokal komunalny wg przepisów o gospodarce nieruchomościami,
• wykupisz mieszkanie wg przepisów o ochronie i kształtowaniu środowiska.

Oznacza to, że gdy kupisz mieszkanie komunalne lub mieszkanie od spółdzielni, to nie musisz odprowadzać podatku.

Jeżeli sfinansowałeś zakup mieszkania za pomocą środków z kredytu hipotecznego, to również powinieneś odprowadzić dodatkowy podatek po kupnie mieszkania. Wysokość podatku zależy od rodzaju ustanowionej hipoteki:

• jeżeli mamy do czynienia z hipoteką zwykłą to wtedy podatek wyniesie 0,1% od kwoty zabezpieczonej wierzytelności,
• w przypadku hipoteki kaucyjnej zapłacisz 19 zł.

Podobnie jak w przypadku podatku PCC, podatek od hipoteki zazwyczaj odprowadza notariusz. W przypadku wątpliwości wyjaśnij z notariuszem lub ze swoim ekspertem kredytowym.

Wartość podatku od zakupu mieszkania zostanie doliczona do ogólnych kosztów aktu notarialnego. Notariusz bierze wtedy na siebie obowiązek uiszczenia tego podatku. Natomiast, gdy kupujesz mieszkanie na rynku pierwotnym lub od przedsiębiorcy, który wystawi fakturę VAT, to wtedy podatek VAT jest wliczony w cenę nieruchomości. Podatek VAT regulujesz od razu, kiedy przelewasz pieniądze sprzedającemu.